آشنایی با انواع
روش های درمان اعتیاد
شاید شما هم شنیده باشید که ترک اعتیاد، امکان‌پذیر نیست؛ اما باید بدانید این گفته صحت ندارد.
اکثر مردم اشتباهاً فکر می‌کنند تداوم اعتیاد صرفاً ناشی از بی‌ارادگی معتاد است، حتی شاید خود افراد مبتلا به اعتیاد. اما یافته‌های علمی نشان می‌دهد اعتیاد یک بیماری مزمن و پیشرونده در مغز است که باعث تغییرات مشهود در مغز می‌شود. داشتن بینش صحیح از این بیماری، اولین گام برای انتخاب یک مسیر درست و بهبودی است.
اعتیاد یک مشکل جدی است که بسیاری از اعضای جامعه از آن رنج می‌برند. بیراه نیست اگر بگوییم اعتیاد، تهدید کننده زندگی فرد معتاد و روابط خانوادگی و اجتماعی اوست.
غلبه بر اعتیاد فرآیندی است که شامل تصمیم‌گیری برای ترک، انتخاب روش درمان، آماده‌سازی، مقابله با علائم ترک، و پیشگیری از بازگشت اعتیاد است. اگرچه برداشتن قدم اول در مسیر درمان می‌تواند دشوار باشد، اما تأثیرات شگرف آن در سلامتی و شادی شما و خانواده‌تان، غیرقابل‌انکار است.
درمان اعتیاد، متمرکز بر کمک به رفع اعتیاد و اختلالات همزمان است و بر سه دستاورد اصلی تمرکز دارد:
قطع سوءمصرف مواد
کشف علل بنیادین
بازتوانی و بازسازی
اگر سالهاست که درگیر اعتیاد هستید، از درمان آن ناامید هستید، بارها برای ترک تلاش کرده‌اید و ناموفق بوده‌اید، باید بدانید که با انتخاب روش درمان اصولی، مسیر بهبودی هرگز به روی شما بسته نیست. برای یادگیری درباره چگونگی آن، این صفحه و صفحات بعدی را تا انتها بخوانید.
از کجا باید شروع کنیم؟
اولین قدم در جستجوی کمک برای اعتیاد معمولا این است که با کسی در مورد احساسات خود صحبت کنید و به یک متخصص مراجعه کنید تا سؤالات شما در مورد اعتیاد را پاسخ دهد و با بررسی وضعیت اعتیاد و همچنین وضعیت جسمانی و روانی شما، گام‌های بعدی را توضیح دهد.
انواع مختلف درمان در این زمینه وجود دارد که برای غلبه بر اعتیاد مؤثر هستند. برای انتخاب روش درمان باید توجه داشت که هر شخص و اعتیاد او متفاوت از دیگری است؛ بنابراین روش درمان نیز باید متناسب با وضعیت شما تنظیم شده باشد. در اکثر موارد، درمان اعتیاد متشکل از دارو درمانی و نیز درمان‌های روان‌شناختی است که برای پیشگیری از مصرف دوباره مواد و کمک به شما در مدیریت عوارض فیزیکی و عاطفی اعتیاد طراحی شده‌اند.
یک برنامه درمانی جامع می‌تواند شامل حمایت‌های پس از ترک اعتیاد در قالب گروه‌های بازتوانی و جلسات منظم مشاوره باشد تا به‌خوبی بتوانید به زندگی عادی بازگردید و با محرک‌های بالقوه مصرف مواد مقابله کنید.
یکی از اشتباهات رایج در زمینه اعتیاد این است که بسیاری تصور می‌کنند اعتیاد آنها باید به مرحله‌ای برسد که به پایان راه رسیده باشند پیش از آن که بخواهند شروع به درمان آن کنند. باید بدانید در هر مرحله‌ای از اعتیاد می‌توانید درمان را شروع کنید. در واقع، هرچه زودتر درمان شوید، روند بهبودی موفق‌تر و با عوارض کمتر خواهد بود.
آشنایی با
روش‌های اصلی درمان اعتیاد
پاکسازی بدن از بقایای مواد اعتیادآور، درمان به کمک دارو، و درمان‌های روان‌شناسی برای رفع مشکلات بنیادین مولد اعتیاد و یا ناشی از آن، روش‌های استانداردی هستند که برای مقابله با این بیماری طراحی شده‌اند.
Detoxification
سم‌زدایی معمولا اولین اقدام عملی در درمان است. این کار شامل پاکسازی ماده مخدر از بدن، و به حداقل رساندن واکنش‌های بدن در پی قطع مصرف مواد است. بر اساس آمارهای وزارت بهداشت آمریکا؛ در 80% موارد برای کاهش علائم ترک دارو تجویز می‌شود.
سم‌زدایی انواع مختلفی دارد که می‌تواند بر اساس شرایط هر فرد و نیازهای او متفاوت باشد، اما معمولا شامل سه مرحله ارزیابی اولیه پزشکی، ثبات‌بخشی به بیمار، و آماده‌سازی او برای درمان است.
اگر فرد به بیش از یک ماده معتاد باشد، احتمالا برای کاهش علائم ترک هر یک، داروهای مجزا باید مصرف نماید.
درمان دارویی اعتیاد
Medication for Addiction Treatment (MAT)
تجویز دارو برای درمان اعتیاد (MAT) یک روش درمانی رایج است که متکی بر مصرف دارو در ترکیب با درمان‌های روان‌شناختی و پشتیبانی‌های روانی لازم است و به عنوان یک رویکرد کل‌نگر برای درمان اختلالات مصرف مواد شناخته می‌شود.
این روش در اکثر کشورها به عنوان مؤثرترین متد درمان برای اختلال مصرف مواد مخدر در نظر گرفته می‌شود و نقش مهمی در جلوگیری از مصرف بیش از حد و مرگ ناشی از اوردوز دارد. بر اساس مطالعاتی که روی آثار بلندمدت این روش انجام شده، 75% از بیمارانی که با این روش درمان شده بودند، یک سال پس از شروع درمان همچنان عاری از مصرف مواد بودند.
درمان دارویی اعتیاد، خط مقدم درمان برای همه افراد مبتلا به این بیماری است، حتی در دوران بارداری و شیردهی.
درمان‌های روان‌شناختی
Counselling & Therapy
پس از انجام سم‌زدایی و در کنار درمان دارویی، مشاوره و درمان‌های روان‌شناختی یکی از پایه‌های اصلی درمان اختلال مصرف مواد برای بسیاری از افراد است. انواع مختلف آن شامل درمان شناختی رفتاری (CBT)، مشاوره خانوادگی و انواع دیگر این درمان‌ها می تواند به شما کمک کند تا ترک بلندمدت داشته باشید. روان‌درمانی همچنین می‌تواند سایر بیماری‌های روانی را که اغلب در سوءمصرف مواد نقش دارند، درمان کند.
اختلال مصرف مواد، چیزی فراتر از وابستگی فیزیکی به مصرف مواد مخدر یا الکل است. رهایی از اعتیاد به همان اندازه که به تَرک فیزیکی مصرف مواد مربوط می‌شود، به ایجاد تغییرات مثبت ذهنی و رفتاری نیز ارتباط دارد. طرز تفکر ما بر نحوه رفتار ما تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین روان‌درمانی و مشاوره، جنبه مهمی از درمان اعتیاد و بازتوانی است.
مراحل درمان اعتیاد
درمان اعتیاد، فرایندی است که در طی چند مرحله به انجام می‌رسد. مدل مراحل تغییر (Stages of Change) یا مدل فرانظری یک نوع مدل‌سازی از مراحل تغییر یک رفتار نادرست مانند اعتیاد به مواد مخدر است که آمادگی فرد را برای شروع تغییر رفتار و درمان ارزیابی می‌کند و استراتژی‌ها و فرایندهای لازم برای تغییر مورد نظر را ارائه می‌دهد. بر اساس مدل فرانظری، تغییر یک رفتار نادرست در طی 6 مرحله اتفاق می‌افتد.
از کجا باید شروع کنم؟
برداشتن اولین قدم، یکی از سخت‌ترین گام‌های بهبودی است. اغلب، یک اتفاق باعث می‌شود که افراد مبتلا به اعتیاد کمک بگیرند؛ گاهی مشکلات قضایی و قانونی، و گاهی اتفاقاتی مانند آسیب‌زدن به یکی از عزیزان در اثر اعتیاد.
پذیرش نیاز به کمک، گام مهمی در مسیر ترک موفق اعتیاد است. پس از آن، آماده‌اید که گزینه‌های مختلف درمان را بررسی کنید و مسیر خود را انتخاب کنید. مشاوره با یک متخصص ترک اعتیاد، می‌تواند کمک زیادی به انتخاب مسیر درست و اجرای آن نماید. این افراد در شناسایی علل بنیادین اعتیاد، روش‌های ترک فیزیکی با حداقل عوارض، و درمان اختلالات روانی همزمان با اعتیاد دارای تخصص و تجربه هستند.
در اغلب موارد برای رسیدن به بهترین نتیجه، احتمالا به ترکیبی از درمان‌ها نیاز خواهید داشت. اما فارغ از این که چه روش درمانی را انتخاب می‌کنید، فراموش نکنید که شما هم می‌توانید بر اعتیاد غلبه کنید و زندگی سالم‌تر و شادتری بسازید. از کمک خواستن نهراسید! تصمیم به ترک اعتیاد می‌تواند بهترین تصمیمی باشد که تا به حال گرفته‌اید.
آشنایی با سوابق تحصیلی و تخصصی
مسیرهای ارتباطی
برای آموختن درباره ترک اعتیاد و دریافت وقت مشاوره، با ما در ارتباط باشید.
مراقب مراکز و روش‌های درمانی خطرناک و غیراستاندارد باشید!
متأسفانه به رغم وجود قوانین مربوط به تولید، توزیع و مصرف داروها در ایران، اکثر فراورده‌های دارویی و گیاهی موجود در بازار که مدعی درمان اعتیاد هستند، از این مراحل قانونی عبور نکرده و مصرف آنها تهدید بزرگی برای سلامت محسوب می‌شود.
بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، بسیاری از مکمل های‌دارویی که با منشاء به‌اصطلاح گیاهی از مبادی غیررسمی وارد کشور شده و یا از طریق شبکه های ماهواره‌ای و اینترنتی به فروش می‌رسند، داروی تقلبی بوده و مصرف آنها می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای فرد ایجاد کند. تبلیغات گسترده این نوع داروهای ترک اعتیاد، مبنای علمی ندارد و علیرغم ادعای درمان سریع و بدون عوارض، باعث به خطر افتادن جان عده بسیاری می‌شود.
همچنین، بسیاری از کمپ‌ها و مراکز ترک اعتیاد در کشور، در حال حاضر متأسفانه غیراستاندارد و فاقد مجوز هستند و با روش‌های غیرانسانی و غیرعلمی اقدام به ترک اجباری می‌کنند. بنا بر اعلامیه انجمن علمی روان‌پزشکان ایران، در فقدان نظارت‌های جدی و رسمی، مراکز غیراستاندارد با مدیریت افراد فاقد صلاحیت اقدام به تأسیس و مدیریت این مراکز نموده و بدون حضور نظارت در آنها، رخدادهای ناگواری بروز می‌کند.
برای پرهیز از این خطرات، توصیه ما مراجعه به متخصصان و مراکزی است که مجوز و دانش این کار را دارند. تجویز دارو می‌بایست توسط متخصصان ترک اعتیاد و بر مبنای شرایط و وضعیت جسمانی شما باشد. در کنار درمان جسمی و دارویی اعتیاد، لازم است برنامه مشخصی برای درمان مشکلات روانی همزمان با اعتیاد نیز تدوین شود تا موفق به ترک بلندمدت اعتیاد شوید.
