تعریف اعتیاد | معرفی انواع مواد مخدر
آشنایی با مواد مخدر محرک (Stimulants)
محرکها انواعی از مواد اعتیادآور هستند که در صورت مصرف، سطح فعالیت مغز را افزایش میدهند و به این ترتیب میتوانند فعالیت، هوشیاری و سرعت انتقال پیامها بین مغز و بدن را افزایش دهند. همچنین، قدرت دریافت حسی و اعتمادبهنفس بیشتری در مصرفکننده ایجاد میکنند.
اگرچه کاربرد دارویی این نوع مواد کم است، اما خواص تقویتکننده خُلقوخوی آنها، موجب مصرف بیشازحد برخی از انواع این دسته از مواد شده است. نمونههایی از داروهای محرک عبارتند از کافئین، آمفتامین، کوکائین و نیکوتین.
انواع مختلف مواد مخدر محرک
مواد محرک به چهار دسته کلی تقسیم میشود:
متیل گزانتینها در مقایسه با آمفتامینها اثر کمتری دارند. آمفتامینها بهصورت مصنوعی تولید میشوند، اما متیلگزانتینها در گیاهان وجود دارند. نمونههای رایج متیلگزانتینها: تئوفیلین، تئوبرومین و کافئین. کافئین بهدلیل وجود آن در نوشیدنیها و برخی مواد غذایی، بیشترین میزان سوءمصرف را دارد.
آمفتامینها با افزایش نوراِپینفرین که یک انتقالدهندهی عصبی در مغز است اثر میکنند. آمفتامینها با تسهیل خروج نوراپینفرین از سلولهای عصبی و تداخل در بازجذب و تجزیه آن توسط سلولها، میزان آن را افزایش میدهند. نمونههای رایج آمفتامینها عبارتند از متامفتامین، سولفات آمفتامین و سولفات دکستروآمفتامین.
شایعترین ماده مخدر در جهان، نیکوتین است، ماده مؤثر سیگار و سایر محصولات تنباکو. نیکوتین احساس سرخوشی شبیه به دیگر محرکها ایجاد نمیکند، اما اثرات تحریکی بر روی مغز دارد که آن را بسیار اعتیادآور کرده است.
کوکائین یکی از رایجترین انواع مواد مخدر است که در سراسر جهان مورد سوءمصرف قرار میگیرد. کوکائین یک محرک قوی و سریعالاثر است که به دلیل توانایی آن در ایجاد احساس سرخوشی، پتانسیل قابلتوجهی برای سوءمصرف دارد.
تأثیرات و انواع رایج مواد اعتیادآور محرک
خطرات ناشی از سوءمصرف محرکها
اگرچه گاهی محرکها اثرات خوشایندی دارند، اما سوءمصرف و استفاده نادرست از آنها سبب ایجاد عوارض جانبی ناخوشایندی میشود. این خطرات میتواند در اثر مصرف کوتاهمدت یا طولانیمدت این مواد رخ دهد.
این خطرات و عوارض جانبی معمولاً به دلیل تحریک بیشازحد انتقالدهندههای عصبی در مغز رخ میدهند که منجر به تغییراتی در شیمی مغز و سیستم عصبی مرکزی میشود.
سایر انواع هفتگانه مواد مخدر
اعتیاد، پایان راه نیست
اگر شما هم با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنید، بسیار مهم است که به یاد داشته باشید اعتیاد به مواد مخدر یا الکل، یک ایراد شخصیتی، نقطهضعف، یا شکست اخلاقی نیست. امروزه ثابت شده است که اختلالات مصرف مواد، نوعی بیماری مزمن روانی هستند. اگرچه تصمیم به مصرف مواد مخدر یا الکل برای اولین بار، اغلب داوطلبانه است، اما سوءمصرف مکرر آن میتواند با تغییراتی در مغز همراه باشد که در نهایت، ترک مصرف این ماده را برای بعضی افراد بسیار دشوار میکند. مبارزه با اعتیاد صرفاً مربوط به داشتن نیت یا اراده نیست، بلکه مبتنی بر شناخت مشکل زیربنایی و دریافت کمک از منابع صحیح است.
یک طرح درمانی مؤثر برای ترک اعتیاد، مبتنی بر وضعیت شخص شما باید برنامهریزی شود و همواره با نیازهای در حال تغییرِ شما سازگار شود، با در نظر گرفتن ملاحظات بیولوژیکی، روانشناختی و جسمانی شما. این برنامه درمانی، از ابتدای سمزدایی شروع شده و پس از تثبیت وضعیت شما از نقطهنظر پزشکی، تا درمان دارویی (MAT) و مراحل توانبخشی بعد از آن ادامه مییابد.
اگرچه طول درمان برای هر فرد متفاوت است، اما تحقیقات نشان میدهد دورههای نسبتاً طولانیتر (برای مثال حداقل سه ماه) منجر به دستیابی به نتایج بهینه میشود. شرکت در مراقبتهای پس از دوره درمان، باعث حفظ ترک اعتیاد در طی سالهای آتی میشود.
اگر میخواهید مشکلات سوءمصرف مواد و اختلالات همزمان مانند افسردگی یا اضطراب را برطرف کنید، باید بدانید که بهبودی دائمی نیاز به زمان و مداومت دارد. مانند همه افراد دیگری که با موفقیت این مسیر را پیمودهاند، شما نیز درخواهید یافت که بهبودی بهدستآمده، قطعاً به این تلاشها میارزد. قدم گذاشتن در راه بهبودی و بازیابی مدیریت مسیر زندگی، یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای سلامت و رفاه خود و عزیزانتان انجام دهید.
بهبودی هرگز دور از دسترس نیست، حتی اگر قبلاً بارها تلاش کردهاید و موفق نشدهاید. با یک برنامه درمان اصولی، تغییر همیشه امکانپذیر است.
