درمان اعتیاد | آشنایی با روند درمان
مراحل درمان اعتیاد (Stages of Change) - مرحله تأمل
مدل مراحل تغییر چیست؟
مدل مراحل تغییر (Stages of Change) یا مدل فرانظری یک نوع مدلسازی از مراحل تغییر یک رفتار نادرست -مثل اعتیاد به مواد مخدر- است که آمادگی فرد را برای شروع تغییر رفتار و درمان ارزیابی میکند و استراتژیها و فرایندهای لازم برای تغییر را ارائه میدهد، تا فرد را به اقدامات عملی مناسب سوق دهد. متخصصان ترک اعتیاد و اعضای خانواده بیمار میتوانند از مدل مراحل تغییر در مسیر درمان اعتیاد استفاده کنند. بر اساس مدل فرانظری، تغییر یک رفتار در طی 6 مرحله اتفاق میافتد.
این مدلسازی توسط James Prochaska و Carlo DiClemente در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ طراحی شد و امروزه از آن برای ترک انواع رفتارهای نادرست استفاده میشود.
آنچه در این صفحه میخوانید، درباره گام دوم تغییر، یعنی تأمل است.
مرحله تأمل
در این مرحله، شخص بیمار در مورد ناسالم بودن مصرف مواد مخدر، آگاهی دارد و در فکر ایجاد تغییر است. با این حال، او هنوز برای بهبودی قدم برنمیدارد، زیرا مطمئن نیست که آیا مشکل به اندازه کافی خطرناک است و یا ارزش تلاش کردن را دارد. این مرحله با تردید و بلاتکلیفی شناخته میشود که شخص نمیتواند تصمیم قاطعانه بگیرد. افراد ممکن است برای مدت طولانی در این مرحله بمانند؛ گاهی از این مرحله به مرحله بعدی (آمادگی برای تغییر) میروند و گاهی به مرحله پیشتأمل بازمیگردند.
در مرحله تأمل، افراد برای دست یافتن به سرخوشیهای سابق، ممکن است نیاز به مصرف بیشتر مواد مخدر داشته باشند، یا بهدلیل مصرف مواد اعتیادآور در روابط خود دچار مشکل شوند، و ممکن است بخواهند مصرف مواد را کاهش دهند اما قادر به انجام آن نباشند. هرچه یک فرد با موارد بیشتری مواجه شود، احتمالا از تأثیر منفی مصرف مواد بر زندگیش آگاهی بیشتری مییابد و بیشتر تمایل دارد تغییر را آغاز کند.
بسیاری از مردم برای درمان خود یا عزیزانشان، در طول مراحل تأمل و آمادگی، منتظر دلیلی برای اقدام به درمان هستند، اما در واقع دلیلی برای صبر کردن وجود ندارد. باید گفتگو در مورد اهداف تغییر را زودتر شروع کرد تا فرد بداند که در هر زمانی امکان دسترسی به منابع لازم برای درمان و پشتیبانیهای لازم برای آنها را در اختیار دارد.
مرحله تأمل و
افکار، رفتارها و حمایتهای رایج
معمولا افراد معتاد در این مرحله، دارای افکار مشترک و رفتارهای مشابهی هستند. همچنین اقداماتی وجود دارد که خانواده و اطرافیان برای حمایت از آنها میتوانند انجام دهند:
رویکردهایی مانند صحبتهای انگیزشی بهویژه در مرحله تأمل میتواند برای این افراد مفید باشد و به آنها کمک میکند تا سریعتر به اهداف خود برسند. روانشناسان همچنین از درمان رفتاری-شناختی که استاندارد طلایی برای درمان اختلالات مصرف مواد مخدر است، برای درک تأثیر مصرف مواد در زندگی افراد و ایجاد ابزارهایی برای ایجاد تغییرات مثبت، استفاده میکنند.
مشارکت و انگیزه مفید هستند، اما اجباری نیستند. روانشناسان به افرادی که در مورد تمایل خود برای تغییر اطمینان ندارند، در شناسایی انگیزههای درونی برای بهبودی کمک میکنند.
سؤالاتی که افراد باید در مرحله تأمل از خود بپرسند:
با ادامه یافتن اعتیاد، کدام ارزشهای شخصی را زیر پا میگذارم؟
عواقب این رفتار چگونه بر من و آیندهام تأثیر میگذارد؟
چه چیزی در مورد اعتیاد و بهبودی یاد میگیرم که مطابق با تجربه من باشد؟
عواقب و مزایای رفتارم چیست؟
آشنایی با سایر
مراحل ششگانه درمان اعتیاد
اگر درگیر اعتیاد هستید
پس از سالها یا حتی دههها سوءمصرف مواد مخدر و الکل، همیشه جای امیدواری وجود دارد. باید بدانید همهساله اکتشافات، داروها و متدهای جدیدی برای کمک به غلبه بر اعتیاد، شناخت بهتر اعتیاد و اختلالات همزمان شناسایی میشود.
با دریافت حمایت مناسب و انتخاب یک روش درمان مناسب، شما نیز مانند هزاران نفر دیگر میتوانید راه بازگشت به رؤیاهای خود را پیدا کنید، فرصتی برای رسیدن به آرزوهایی که مواد مخدر آنها را از شما ربوده است. وقت آن است که در مقابل این مشکل بایستید و خود را از شر آن رها کنید.
اگر میخواهید رؤیای رهایی از اعتیاد را به واقعیت تبدیل کنید، ناامیدی به خود راه ندهید! همین امروز با کلینیک تخصصی ترک اعتیاد دکتر بنیهاشمی تماس بگیرید تا اولین قدم را در این مسیر برداشته باشید.
بهبودی هرگز دور از دسترس نیست، حتی اگر قبلاً بارها تلاش کردهاید و موفق نشدهاید. با یک برنامه درمان اصولی، تغییر همیشه امکانپذیر است.