اعتیاد به قارچ: تصورات نادرست، واقعیتها و روشهای درمان
یکی از جنجالبرانگیزترین موضوعات در دنیای امروزی اعتیاد به مواد روانگردان است، بهخصوص قارچهای توهمزا یا «مجیک ماشروم». این نوع مواد اعتیادآور اگرچه کمتر مورد توجه قرار میگیرد، اما در واقع میتواند منجر به وابستگی روانی و تغییرات عمیق در مغز شود. در این مقاله به بررسی اشتباهات رایج و واقعیتهای مرتبط با اعتیاد به قارچ میپردازیم و در کنار آن، راههای درمان این اعتیاد را بررسی خواهیم کرد.

اشتباهات رایج و واقعیتها درباره اعتیاد به قارچ
قارچهای روانگردان یا مجیک ماشروم (Magic Mushrooms) جزو مواد مخدر از نوع مواد اعتیادآور توهمزا (Hallucinogens) دستهبندی میشوند. بسیاری از افراد به دلیل سادهانگاری و بر مبنای باورهای اشتباه، به مصرف این مواد ادامه میدهند و در نهایت آسیبهای جدی را متحمل میشوند. شناخت حقایق علمی به افراد کمک میکند که انتخابهای آگاهانهتری داشته باشند و به دنبال درمان حرفهای و مناسب باشند. در این بخش به بررسی برخی از این اشتباهات میپردازیم تا با واقعیتهای علمی در مورد مصرف قارچهای روانگردان آشنا شویم و از دامهای رایج آن پرهیز کنیم.
واقعیت:
اگرچه قارچهای توهمزا، به اندازهی الکل یا نیکوتین به شکل فیزیکی اعتیادآور نیستند، ولی تحقیقات نشان داده است که افراد میتوانند به تجربههای روانی و توهمی آنها وابسته شوند؛ بهخصوص افرادی که مشکلات روانی دارند، ممکن است به مصرف مداوم این مواد روی بیاورند تا احساسات منفی خود را پنهان کنند.
واقعیت:
در حالی که بعضی از افراد بدون مشکل خاصی از این مواد استفاده میکنند، برای بسیاری از افراد، خصوصاً کسانی که سابقه مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی دارند، مصرف قارچ میتواند باعث تشدید این علائم شود. تحقیقات همچنین نشان دادهاند که مصرف مداوم این مواد میتواند به کاهش فعالیت مغز و اختلال در پردازش اطلاعات منجر شود.
واقعیت:
علاوه بر تغییرات روانی، مصرف قارچهای توهمزا میتواند باعث عوارض جسمی مانند افزایش ضربان قلب، تعریق بیشازحد، و حتی حملات پانیک شود. این مواد با تغییر فعالیت شیمیایی مغز، میتوانند باعث اختلال در عملکرد سیستم عصبی شوند.
واقعیت:
با اینکه بعضی از افراد از تجربیات عرفانی و غیره با مصرف قارچهای سیلوسایبین صحبت میکنند، اما همه این نوع مصرفها به نتایج مثبت ختم نمیشود. بسیاری از مصرفکنندگان با احساس ترس، اضطراب یا سردرگمی شدید مواجه میشوند که میتواند به موقعیتهای خطرناکی مثل تصادف یا خودآزاری منجر شود. سیلوسایبین همچنین میتواند مشکلات روانی موجود را تشدید کند و به نتایج مضر منجر شود، نه رشد معنوی.
واقعیت:
بسیاری از افراد بر این باورند که چون قارچها اعتیاد فیزیکی مانند مواد مخدر سنگین ندارند، میتوانند هر زمان که بخواهند مصرف را متوقف کنند. اما وابستگی روانی به احساس فرار و سرخوشی که قارچها ایجاد میکنند، میتواند ترک مصرف را بسیار دشوارتر از انتظار کند. همچنین ممکن است فرد برای تکرار تجربیات خود، تمایل به ادامه مصرف داشته باشد، که مانع از ترک میشود.
چطور روانگردانها مغز را تحت تأثیر قرار میدهند؟
روانگردانهایی مانند قارچ توهمزا (Psilocybin) با تقلید از سروتونین (ماده شیمیایی اصلی مغز که در تنظیم خلق و خو نقش دارد) عمل میکنند. این مواد به گیرندههای خاص مغزی میچسبند و در نتیجه، نحوه پردازش اطلاعات در مغز را تغییر میدهند. این تغییرات میتوانند توهمات، تجربیات خارج از بدن، و حتی تغییراتی در درک زمان و مکان ایجاد کنند.
تحقیقات نشان دادهاند که استفاده مداوم از این مواد میتواند باعث تغییرات دائمی در فعالیت مغز شود، از جمله کاهش عملکرد طبیعی بخشهایی از مغز که مسئول تصمیمگیری و تنظیم احساسات هستند. براساس یک مطالعه از دانشگاه جان هاپکینز، فرد ممکن است پس از چند بار مصرف، به علت تجربههای توهمی یا لذتبخش، به این مواد وابسته شده و در نهایت دچار اعتیاد گردد.
سوءمصرف قارچ روان گردان و علائم اعتیاد
عوارض جسمی و روانی
مصرف قارچهای توهمزا علاوه بر تأثیرات روانی، بر روی بدن نیز تأثیرات مضری دارد. از جمله این عوارض میتوان به اختلال در ضربان قلب، تعریق بیشازحد، و افزایش فشار خون اشاره کرد. تحقیقات همچنین نشان دادهاند که مصرف طولانیمدت این مواد میتواند به کاهش فعالیت طبیعی مغز، از جمله کاهش توانایی فرد در پردازش اطلاعات و کاهش حافظه منجر شود.

طبق گزارشهای پزشکی، نزدیک به ۲۰% از افراد جوانی که به مصرف روانگردانها میپردازند، دچار وابستگی شدید به این مواد میشوند و تنها با کمک مشاوره و درمان تخصصی قادر به ترک آن خواهند بود.
آیا مصرف گاهبهگاه بیخطر است؟
بسیاری از افراد تصور میکنند که مصرف تفننی ماشروم بیخطر است، اما تحقیقات نشان میدهند که حتی مصرف گاهبهگاه این مواد میتواند نیز به تغییرات شیمیایی مغز منجر شود که در نهایت فرد را به استفاده مداوم تشویق میکند. همچنین افرادی که از نظر روانی مستعد مشکلات روحی مانند اضطراب یا افسردگی هستند، ممکن است با مصرف این مواد به شدت دچار تشدید علائم شوند.
تأثیر بر روابط اجتماعی و زندگی روزمره
اعتیاد به ماشروم میتواند تأثیرات منفی عمیقی بر زندگی اجتماعی افراد داشته باشد. بسیاری از افرادی که به این مواد اعتیاد پیدا میکنند، از کار و تحصیل عقبمیمانند و حتی ممکن است روابط خانوادگی و دوستانهشان دچار مشکلات جدی شود. روانگردانها با ایجاد وابستگی، افراد را از زندگی عادی خود دور میکنند و آنها را در چرخهای از مصرف مجدد گرفتار میکنند.
روشهای درمان اعتیاد به روانگردانها
درمان اعتیاد به قارچ نیازمند ترکیبی از رویکردهای روانشناسی و پزشکی است:
- سمزدایی (Detoxification): اولین قدم در درمان اعتیاد، حذف مواد از بدن است. این فرایند معمولاً تحت نظارت پزشک و با کمک داروهایی که به کاهش علائم ترک کمک میکنند، انجام میشود.
- درمانهای روانشناختی: درمانهای مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به افراد کمک میکنند تا با الگوهای فکری و رفتاری مضر خود مقابله کنند و به جای مصرف مواد، راههای سالم برای مقابله با استرس پیدا کنند.
- گروههای حمایتی: شرکت در گروههای حمایتی به فرد کمک میکند تا از تجارب دیگران در این زمینه بهره ببرد و احساس تنهایی نکنند.
با ما تماس بگیرید.
مرکز تخصصی درمان دارویی اعتیاد در ارومیه

برای رهایی از اعتیاد
هرگز دیر نیست!
مصرف روانگردانها میتواند به تغییرات شیمیایی و ساختاری در مغز منجر شود که فرد را در معرض وابستگی و اعتیاد قرار میدهد. در صورت مشاهده هرگونه نشانههای اولیه اعتیاد به قارچهای توهمزا، بهترین راهحل مشاوره با متخصصان است. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، کلینیک دکتر بنیهاشمی در ارومیه آماده ارائه خدمات تخصصی در این زمینه است.
در مسیر غلبه بر اعتیاد
آگاهی، رمز موفقیت است
اختلال اعتیاد به مواد یکی از ناشناختهشدهترین بیماریها در جهان و ایران است. در حقیقت، اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری پیچیده است و ترک آن نیازمند چیزی فراتر از «اراده قوی» و «وجدان» است. خوشبختانه امروزه محققان با مطالعه چگونگی تأثیر مواد مخدر بر مغز، درمانهایی یافتهاند که میتواند به مقابله با اعتیاد کمک کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان درگیر این بیماری هستید، برای غلبه بر آن لازم است ار اشتباهات رایج در این زمینه اجتناب کنید و مطالب مستند را مطالعه کنید.